Armatura w walce z zakażeniami szpitalnymi

Marzec 2013

Kontrola proliferacji bakterii poprzez monitorowanie jakości wody jest niezbędna w celu zmniejszenia ilości zakażeń szpitalnych. Po Legionelli, przedmiotem zainteresowania powinna być Pseudomonas Aeruginosa. Specjalnie zaprojektowana armatura ograniczająca rozprzestrzenianie się tych bakterii chorobotwórczych jest stosowana w środowisku szpitalnym.

Biofilm naturalnie utworzony w armaturze sanitarnej i przewodach rurowych zawiera 99,5% bakterii obecnych w instalacji wodnej. Nie istnieje możliwość całkowitego usunięcia biofilmu, konieczne jest więc, aby go kontrolować w celu ograniczenia proliferacji bakterii chorobotwórczych. Celem jest zapobieganie nadmiernemu mnożeniu się bakterii i formowaniu zespołów mikroorganizmów, które mogą się odłączyć od całości podczas przepływu wody. Po otwarciu armatury mogą one zostać uwolnione do powietrza za pomocą mikrokropelek(aerozoli).

Dla osób szczególnie narażonych, w tym o obniżonej odporności, kontakt z niektórymi mikroorganizmami wiąże się z ryzykiem infekcji. Bakterie z instalacji wodnej są odpowiedzialne za około 30% zakażeń szpitalnych. Jest więc konieczne, aby zakłady opieki zdrowotnej kontrolowały proliferację bakterii w instalacji wodnej.

Wanted: Legionella i Pseudomonas

Na przykład we Francji, od 1 stycznia 2012 r. wszystkie budynki zamieszkania zbiorowego podlegają nadzorowi jakości bakteriologicznej wody, pod warunkiem, że ich punkty czerpalne są powszechnie dostępne i wytwarzają aerozole ciepłej wody użytkowej, które mogą być skażone bakterią Legionella.
Minimalne temperatury ciepłej wody użytkowej w celu ograniczenia ryzyka związanego z rozwojem bakterii Legionella oraz maksymalne temperatury w celu zmniejszenia ryzyka oparzenia są również dokładnie określone.

Z pośród bakterii „występujących typowo w instalacji”, Legionella pneumophila, podlega monitoringowi określonemu przez przepisy prawne (trzy poziomy kontroli i protokół pobierania próbek).

Nie istnieją jednak dokładnie określone przepisy dotyczące niebezpiecznej dla zdrowia Pseudomonas Aeruginosa.

Bakteria ta zwana „bakterią na punkcie czerpalnym” rozwija się w obecności tlenu i wody, głównie w wylewce armatury. Po zainstalowaniu na wewnętrznych ścianach wylewki, pałeczka ropy błękitnej (inna nazwa tej bakterii) stopniowo kolonizuje korpus armatury, następnie wężyki zasilające i instalację. W tym momencie staje się niemożliwa do wyeliminowania, tak więc jest drugą przyczyną śmiertelnych przypadków zakażeń szpitalnych. 

Zalecenia wobec Pseudomonas w Anglii

Angielskie Ministerstwo Zdrowia (NHS - National Health Service) 31 marca 2012 opublikowało przewodnik dobrych praktyk w celu wykrycia Pseudomonas aeruginosa w instalacji wodnej i podjęcia działań w przypadku jej skażenia.
Do oceny poziomu skażenia wody NHS zaleca pobór próbek z pierwszego strumienia na wyjściu zaworu, pobór przynajmniej 2 godziny po ostatnim użyciu (idealnie 5 godzin) w przypadku armatury używanej codziennie i przetestowanie punktów czerpalnych rzadko używanych.

W przypadku braku skażenia, analizy powinny być powtarzane co 6 miesięcy. NHS wyznacza 1 jtk/l (jednostka tworząca kolonię Pseudomonas aeruginosa na litr wody) jako poziom skażenia i zaleca podjęcie odpowiednich działań.

Między 1, a 10 jtk/l należy powtórzyć badanie i podjąć odpowiednie działania. Powyżej 10 jtk/l przyczyna takiego skażenia musi zostać przeanalizowana oraz należy wdrożyć działania zwalczające.

Gamy produktów „zaprojektowane w tym celu”

Zalecenia NHS zbiegają się z rozwiązaniami BIOSAFE, opracowanymi w ostatnich latach przez Delabie, w celu kontroli rozwoju bakterii w środowisku szpitalnym. Kilka specjalistycznych produktów zostało opracowanych przez producenta.

Elementy zatrzaskowe armatury z gamy BIOCLIP, pozwalające na kompletne czyszczenie wnętrza i przystosowanie specjalistycznych wylewek. Bateria może zostać całkowicie odpięta od swojej podstawy lub jedynie wylewka jest zatrzaskowa. Może być ona z mosiądzu, jednorazowa lub filtrująca. Ta ostatnia posiada zintegrowany filtr 0,1 mikrometra i pozwala dostarczyć wodę bez bakterii.
Armatura o niskim poziomie wody w stagnacji to baterie, których wewnętrzna konstrukcja pozwala ograniczyć ilość wody w korpusie. Wewnętrzne miedziane rurki są bez zakamarków i pozwalają przyspieszyć szybkość wody, co ogranicza rozwój biofilmu.
Armatura posiada wylewki i/lub korpusy gładkie wewnątrz, bez porowatości, co również nie pozostawia możliwości zaczepienia się dla biofilmu, w przeciwieństwie do większości armatury dostępnej na rynku, w której wylewki i korpusy są porowate wewnątrz sprzyjając przyleganiu bakterii (przeprowadzone badania wykazały, że skażenie armatury z gładkim korpusem przez Pseudomonas aeruginosa jest 14 razy mniejsze niż w przypadku armatury z porowatym wnętrzem korpusu *).
Wreszcie, armatura elektroniczna z automatycznym spłukiwaniem zapobiega stagnacji wody, która jest jedną z głównych przyczyn rozwoju bakterii w instalacji. Okresowe spłukiwanie odbywa się automatycznie przez 45 sekund, co 24 godziny po ostatnim użyciu.
Każde rozwiązanie jest odpowiedzią na szczególne potrzeby. Połączenie kilku z nich pozwala zwiększyć stopień ostrożności wobec bakterii chorobotwórczych. 

* Badania przeprowadzone w czerwcu 2010 roku w laboratorium BioPI i na Wydziale Biologii na Uniwersytecie Jules Verne w Amiens.